Butunjahon antidoping agentligi (WADA) sportchilarni, ularni qo‘llab-quvvatlovchi shaxslarni va barcha manfaatdor tomonlarni 2024-yilgi asosiy o‘zgarishlardan biri bo‘lgan tramadolga alohida ahamiyat berishga chaqiradi.
WADA manfaatdor tomonlarga 1-yanvardan boshlab 2024-yilgi taqiqlangan moddalar va usullar ro‘yxati hamda 2024-yilgi Monitoring dasturining kuchga kirishini eslatib o‘tadi. Taʼkidlash joizki, 2024-yilgi taqiqlangan ro‘yxat WADA Ijroiya qo‘mitasi tomonidan 2023-yil 22-sentyabr kuni bo‘lib o‘tgan yig‘ilishida tasdiqlangan va birinchi marta 2023-yilning 28-sentyabr kuni eʼlon qilingan edi.
Ro‘yxat Butunjahon antidoping kodeksini imzolagan barcha mamlakatlar chun majburiy bo‘lgan sakkizta xalqaro standartlardan biri bo‘lib, unda musobaqa va musobaqadan tashqari davrlarda qanday moddalar va usullar taqiqlanganligi va qaysi moddalar alohida sport turlarida taqiqlanganligi ko‘rsatilgan.
Eslatib o‘tamiz, avvalroq 2024-yilgi taqiqlangan ro‘yxatga kiritilgan asosiy o‘zgarishlar eʼlon qilingan edi.
Terapevtik istisnolar dasturi
Shuni taʼkidlash kerakki, ro‘yxatdagi taqiqlangan modda yoki usuldan qonuniy tibbiy sababga ega bo‘lgan sportchilar istisno tarzida terapevtik maqsadlarda foydalanishlari mumkin. Buning uchun sportchi va uning shifokori tomonidan terapevtik istisno (TI)lar xalqaro standartida ko‘rsatilgan mezonlarga javob beradigan ariza yuborish talab etiladi. TI dasturi elit sportning qatʼiy va zaruriy qismi bo‘lib, unga sportchilar, shifokorlar va antidopingga qarshi manfaatdor tomonlar tomonidan yuborilgan maxsus ariza shaklini ko‘rib chiqish orqali ruxsat beriladi.
Antidoping taʼlimi resurslari
Yuqoridagi maʼlumotlarga qo‘shimcha ravishda, WADA Kodeksga rioya qilishni qo‘llab-quvvatlash dasturining bir qismi sifatida bir qator taʼlim resurslarini taqdim etadi. Ushbu taʼlim resurslariga Agentlikning antidoping taʼlim platformasi (ADEL) orqali kirish mumkin. Ular quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
• Kodeksga rioya qilishni qo‘llab-quvvatlash dasturining nazorat ro‘yxati;
• Sportchi va sportchilarni qo‘llab-quvvatlovchi shaxslar uchun tramadol haqida maʼlumot;
• tramadol haqida tibbiy mutaxassislar fikri;
• 2024-yilgi taqiqlangan ro‘yxat bo‘yicha sportchi va sportchilarni qo‘llab-quvvatlovchi shaxslar uchun qo‘llanma.
O‘zbekiston milliy antidoping agentligi O‘zbekistonlik barcha sportchilar, murabbiylar, sport shifokorlari va boshqa mutasaddilarni ogohlikka chaqiradi.